Jak bezpiecznie przewozić osoby niepełnosprawne na wózkach inwalidzkich samochodem?
Bezpieczeństwo przewożenia osób na wózkach samochodem
Przewóz pasażerów na wózkach inwalidzkich wymaga nie tylko dbałości o wygodę, lecz przede wszystkim o bezpieczeństwo. Zarówno sam wózek, jak i osoba na nim muszą być pewnie unieruchomione wewnątrz pojazdu. Poniżej przedstawiamy zasady oparte o europejskie normy ISO oraz praktyczne wskazówki, które pomogą uniknąć zagrożeń podczas jazdy.
Europejskie normy ISO regulujące transport wózków w samochodzie
W Polsce obowiązują międzynarodowe standardy ISO dotyczące mocowania wózków i systemów pasów bezpieczeństwa:
ISO 10542‑1:2012 – określa wymagania i metody badań dla systemów mocowania wózka oraz pasów bezpieczeństwa użytkownika (WTORS).
ISO 10865‑1:2012 – dotyczy systemów mocowania wózków w pojeździe tyłem do kierunku jazdy, wykorzystywanych m.in. w autobusach i dużych pojazdach transportu osób .
ISO 10865‑2:2012 – opisuje wymagania dla systemów mocowania wózków przodem do kierunku jazdy, z naciskiem na samodzielne zastosowanie przez pasażera.
ISO 16840‑4:2014 – dotyczy systemów siedzisk inwalidzkich przeznaczonych do montażu w pojazdach, ich ergonomii i bezpieczeństwa podczas zderzeń.
Stosowanie się do tych norm gwarantuje, że wózek wraz z pasażerem będą unieruchomione odpowiednio silnie, co minimalizuje ryzyko przemieszczania się wózka nawet przy gwałtownym hamowaniu czy zderzeniu.
Kluczowe elementy mocowania wózka
Cztery pasy mocujące – każdy przytwierdzony do mocnego punktu ramy wózka i do fabrycznych punktów kotwiczenia w pojeździe.
Punkty kotwiczenia – muszą być zgodne z powyższymi normami ISO, wykonane fabrycznie lub atestowane jako elementy dodatkowe. Dzięki temu pasy można szybko i pewnie zapiąć bez ingerencji w konstrukcję pojazdu.
System pasów użytkownika – po unieruchomieniu wózka zakłada się pasażowe, trzypunktowe zabezpieczenie biodrowo‑naramienne, które chroni pasażera przed wyrwaniem podczas kolizji.
Regularne sprawdzanie stanu pasów, kotwic i samej ramy wózka pomoże uniknąć niespodzianek w trasie.
Najczęstsze błędy i ich konsekwencje
Brak lub niewłaściwe użycie pasów naramiennych może prowadzić do „wsunięcia się” pod pas biodrowy przy gwałtownym hamowaniu.
Nieużywanie wszystkich czterech punktów mocowania zwiększa ryzyko obrócenia się wózka.
Nieatestowane punkty kotwiczenia – pasy mogą się wypiąć, co w razie wypadku grozi ciężkimi obrażeniami.
Ubezpieczyciele w razie zdarzenia mogą obniżyć lub odmówić wypłaty odszkodowania, jeśli uszkodzenia wynikły z niezgodności montażu z normami ISO.
Najczęstsze zadawane pytania (FAQ) dotyczące prawidłowego przewożenia samochodem osób na wózkach inwalidzkich
Jak często należy kontrolować system mocowania wózka?
Co najmniej przed każdą dłuższą podróżą, a także po każdym intensywnym użyciu pasów i naprawach pojazdu.
Czy można zamontować punkty kotwiczenia samodzielnie?
Punktów kotwiczenia nie wolno instalować bez atestu – powinny pochodzić z certyfikowanego zestawu zgodnego z ISO.
Co zrobić w przypadku uszkodzenia pasa mocującego?
Natychmiast wymienić na nowy, o identycznych parametrach wytrzymałościowych i atestach ISO.
Czy pasażer musi mieć pas przymocowany do wózka?
Tak – pas biodrowo‑naramienny stapia się z systemem mocowania wózka, tworząc jedno spójne zabezpieczenie.
Czy adaptacja może unieruchomić każdy wózek?
Większość wózków spełniających normy ISO da się zamocować, ale zawsze warto to potwierdzić kontaktując się z nami przed przystosowaniem auta..
Czy konwersja auta musi być homologowana?
Instalacja systemu mocowania wózka nie wymaga osobnej homologacji, jeśli użyto atestowanych elementów zgodnych z ISO. Oczywiście dotyczy to już zarejestrowanych pojazdów. W przypadku aut nowych jeszcze niezarejestrowanych załatwiamy wszelkie formalności związane z badaniem dopuszczającym pojazd do ruchu.
O autorze
Ekspert z ponad 20-letnim doświadczeniem w inżynierii mechanicznej z zakresu adaptacji pojazdów dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Wyłączny przedstawiciel marek Veigel i Guidosimplex w Polsce. Na blogu dzieli się fachową wiedzą, indywidualnym podejściem i pasją do realnej pomocy w odzyskaniu mobilności i niezależności.